Uit: Intentional Interruption – Steven Katz en Lisa Ain Dack

Alle obstakels die in de weg staan van succesvol professioneel leren en ontwikkelen zijn terug te brengen tot een vrij eenvoudig feit: mensen, alle(!) mensen, kiezen in hun denken onbewust voor de meest eenvoudige weg zodat zij zo min mogelijk hoeven te denken. – Steven Katz

Wij hebben ons als mens dusdanig ontwikkeld dat wij in staat zijn om de constante overvloed aan informatie te kunnen verwerken zonder hieraan ten onder te gaan. Stanovich (2009) noemt dit cognitieve gierigheid. Ons menszijn zorgt ervoor dat we, waar kan, dieper denken zoveel mogelijk uit de weg gaan en voor de makkelijkste oplossingen gaan. Het nemen van de makkelijkste route zit in ons menszijn en we nemen deze mental shortcuts elke keer als we geconfronteerd worden met uitdagingen, zonder dat wij ons daarvan bewust zijn.

Ondanks dat iedereen dit doet, geloven de meeste mensen dat zij de uitzondering zijn. Onderzoek toont zelfs aan dat de meeste mensen ervan overtuigd zijn dat zij meer nadenken dan de gemiddelde mens.
Gilbert (2006) schrijft hierover: “If you are like most people, then like most people, you don’t know you are like most people.”
Iedereen, zelfs als je heel intelligent bent of veel hebt gestudeerd, valt ten prooi aan het kiezen van de snelste en makkelijkste oplossingen.

Wat draagt er aan bij dat wij dit dieper denken uit de weg gaan?

Steven Katz en Lisa Ain Dack geven in hun boek Intentional Interruption hiervoor meerdere verklaringen. De eerste leg ik hieronder wat beter uit. Op een later moment zal ik ingaan op de andere biases.

1. We don’t think through all the posiblities

Mensen zijn gemiddeld gezien niet erg vaardig in het doordenken van alle mogelijke kanten van een probleem of uitdaging. We hebben de neiging om heel snel tot actie over te gaan en schoolleiders en onderwijzers zijn hierin geen uitzondering. De meeste bestuurders, schoolleiders en onderwijzers investeren niet voldoende tijd en energie in het uitpluizen en onderzoeken van het probleem om werkelijk te begrijpen wat er aan de hand is.

De meeste mensen in het onderwijs zijn doeners; mensen die het gevoel hebben dat er iets bereikt moet worden, en het is deze instelling die er voor zorgt dat het echt analyseren van een probleem of uitdaging vaak wordt overgeslagen.
Er heerst een opvatting dat de tijd nemen om samen een probleem of uitdaging te doordenken teveel tijd kost. Wat men zich niet realiseert is dat het juist veel meer tijd kost als er telkens iets anders georganiseerd moet worden, omdat de niet goed doordachte ontwikkelingen niet blijken te werken. Bezint eer gij begint.

Ik wil dit blog natuurlijk niet eindigen zonder in ieder geval één manier te delen waarmee je dit obstakel kan omzeilen:

Disjunctive reasoning

Iedereen neemt in zijn denken de kortste weg om zo snel mogelijk dingen gedaan te krijgen. Door bewust dit natuurlijke proces te verstoren deel je jezelf als school de beste kaarten om de valkuil genaamd ‘oké, over tot actie; wat gaan we doen? ’ te vermijden. Je zou bijvoorbeeld kunnen kiezen voor disjunctive reasoning; je scheidt dan bewust alle verschillende mogelijkheden en bekijkt ze apart van elkaar. Door dit te doen vertraag je als het ware het proces en voorkom je dat je overgaat tot snel een keuze maken.

Het is een goede start, maar along the way zal het menselijk brein nog meer van dit soort obstakels opwerpen.

Wil je meer hierover lezen:

– https://teun-kuipers-teacher.com/leerhindernissen/

– Bananenschillen in de school – Marald Mens